Ne Okudum #10 - Ruh Adam - Hüseyin Nihal Atsız

Uzun zamandır sizin için kitap incelemesi yazmıyorum bunun sebebi bloğa içerik üretmekten biraz sıkılmam ve içimden kitap okuma isteği gelmemesi. Açıkçası bunları yanısıra bir de bana musallat olmuş bir tembellik, bezmişlik var fakat bunu daha sonra konuşalım.

Uzun süre sonra okumaya başladığım ilk kitabın, daha önce hiç bir kitabını okumamış olduğum bir yazarın kitabı olmasını özellikle istedim. Etrafımda ve sosyal medyada sıklıkla Hüseyin Nihal Atsız’ın ismini duyuyordum fakat hiç herhangi bir kitabını alıp okumak gibi bir niyetim olmadı fakat bu sefer farklı bir deneyim olsun diye gidip kitabı aldım ve başladım. Kitabın adı başlıktan da anlayabileceğiniz üzere “Ruh Adam”. Bu kitabı seçmemin sebebi Atsız dendiğinde akla gelen ilk romanlardan olmasıydı. Bu konuda kaynağım yine internetteki incelemeler. Yazarın en çok beğenilen kitabını okursam diğerlerini de okumak için bir sebebim olur gibi bence hala mantıklı gelen bir dayanak üstünden bu kitabı seçtim. Her neyse kitabı bahsettiğim tembellik yüzünden 2 haftayı biraz geçmiş bir sürede bitirdim. 300 sayfalık bir kitabın hakkı normal okuma hızıyla bir haftadır.

Yazar bize kitabın ilk bir kaç bölümünde ana karakterimiz Selim Pusat ve eşinin hayatının bir özetini sunuyor. Bu özet ilerideki kısımları daha iyi anlayabilmemiz için. Spoiler vermeden anlatacak olursak orduda yüzbaşı olarak görev yapan Selim Pusat’ın üstüyle yaptığı bir laf dalaşı sonucu arkadaşı Şerif ile birlite görevden alınması, hapse atılması ve bu olayların hayatını askerlik üstüne kurmuş Selim’in psikolojisine etkisi diyebiliriz. Kitabın ilerleyen bölümlerinde Selim bir çok zorlukla karşılaşıyor ve bunları aşmaya çalışıyor. Atsız kendi hayat görüşünü de bize kitapta göstermeye çalıştığı için bir çok milliyetçilik sembolü ile karşılaşıyoruz. Büyük Türk komutanlarının isimleri ve onların yaptıkları savaşların nasıl olduğunu bir çok sefer okuyoruz.

Benim fikrimi sorarsanız eğer ben ilk defa bu tip bir kitap okudum ve açıkçası kitabı çok da beğendiğimi söyleyemem. Bu beğenmeme içerikten değil anlatış ve romanın ilerleyiş biçimi. Yoksa Atsız’ın Selim üzerinden yaptığı psikolojik tahliller gayet yeterli ve doyurucuydu ki zaten farklı kaynaklardan bu kitabın incelemesine de bakacak olursanız kitabın hep bu yönünden doğru övüldüğünü görürsünüz. Kitabın ilerleyiş biçimi, psikolojik analiz kadar başarılı değil. Nasıl mı? Bu yakıştırma belki çok iyi olmayabilir ama bana sanki yanlış seçimler yaptığımız Black Mirror: Bandersnatch filmi gibi geldi. Başlarda üzerinde uzun süre durduğumuz bazı karakterlerin daha sonrasında hiç umurumuzda bile olmaması açıkçası bana çok saçma geldi. O kısımların kitaptan atılması finali hiç bir şekilde etkilemiyor ve hikayeye hiç bir katkısı yok. Eğer kitabı ben yazmış olsaydım bu üzerinde sayfalarca durduğumuz karakterin hikayeye gerçekten bir katkı sağlamasını sağlardım ve hikayenin bu karakterle ilgili bir şekilde bitmesini sağlardım. Bu şekilde daha ilgi çekici bir final elde ederdim. Öbür türlü hiç bir anlam ifade etmiyor.

Bir de benim bu konudaki hassasiyetim yüzünden beni rahatsız etmiş bir kısımdan bahsetmeden edemeyeceğim. Kitabın sonlarında Selim ve bazı Türk hükümdarlarının Tanrı’ya meydan okuması açıkçası beni rahatsız etti.

Kitaptan birkaç alıntı:

• İnsanlar okunmamış birer kitaptır. En basitleri hakkındaki hükmü bile tamamının okunmasına bırakmalı. Biraz derince olanların ise, iyice okunduktan sonra üzerinde az veya çok düşünmek lâzım.
• Askerlik rütbe ve elbise değil, ruhtur.
• Acizleri, layık olmadıkları mevkilere geçiren bir devlet batar.
• ... Olabilir ama aşk bir sebep değil, neticedir.
• Sevginin niçini olmaz ki efendim. Düşünsem belki makul bir sebep bulabilirim. Fakat bu hakiki sebep olmaz. Çünkü biz önce severiz, sonra sevdiğimiz şeyin güzel taraflarını bulmaya çalışırız. Bu da hodbinliğimizden doğar efendim.